Energietekort
Bij een tekort aan energie denkt een TCG (Traditional Chinese Geneeskunde) beoefenaar, vrijwel direct aan een Milt energietekort. Milt wordt gezien als de motor van de verbranding, en staat hiermee centraal voor een goed functionerend lichaam. Als er naast een tekort in milt energie ook andere tekorten zijn – Long, Nier, Lever, Hart – zal toch in eerste instantie de meeste aandacht worden geschonken aan het goed laten draaien van de motor van de spijsvertering, zodat ook de rest van de energieketen een goede aandrijving krijgt.
Hoe zorgen we goed voor die motor? Deze floreert op evenwichtige levensritmes: goede balans in inspanning en ontspanning, lichaamsbeweging en slaap, en uiteraard kwalitatief hoogwaardige en gebalanceerde voeding. Je zou kunnen zeggen: gewoon gezond verstand gebruiken.
Toch is het in het leven van alledag niet altijd gemakkelijk om deze evenwichtige voeding en levensritmes te hanteren. In wat volgt beschrijf ik de patronen van energietekort die we kunnen herkennen, en de manieren waarop we die kunnen bijsturen.
(zie: Voeding bij Milt-qi tekort)
Milt qi tekort
Als we binnen de TCG over de Milt spreken, dan gebruiken we de hoofdletter ‘M’ om aan te geven dat we het niet over het anatomische orgaan hebben, zoals in de Westerse geneeskunde. We hebben het over een functioneel systeem dat zowel fysieke, als emotionele en mentale processen bestuurt.
In de Westerse wereld wordt ‘Milt’ gebruikt voor wat de Chinezen ‘Pi’ noemen. Eigenlijk vallen ook functies die wij aan de alvleesklier toeschrijven onder Pi. Zoals de aanmaak van insuline voor de werking van de spieren, en allerlei enzymen voor de vertering van eiwitten. Het Pi/Milt begrip in de traditionele Chinese geneeskunde is dus veel ruimer dan het milt orgaan waar we in de westerse geneeskunde alleen bloedopslag, bloedfiltering en immuun taken aan toekennen.
Bij een Milt qi (energie/vitale levenskracht/elektriciteit) tekort kunnen er bijvoorbeeld problemen met de spijsvertering optreden, met de spierkracht, de denkkracht, en in de hormoonhuishouding.
Yin orgaan ‘Milt’ wordt samen met yang orgaan ‘Maag’ tot het element aarde gerekend.
Het wordt wel verbeeld met het symbool van de spijspot, die altijd op een laag pitje hoort te staan, hiermee continu nieuwe levensenergie uit de voeding vrijmakend voor alle functies in het lichaam. Als dit onvoldoende werkt, kunnen er klachten ontstaan zoals:
- verminderde eetlust, misselijkheid of diarree,
- opgeblazen gevoel, winderigheid,
- spataderen,
- aambeien,
- zuurbranden, reflux,
- moeite om sochtends wakker te worden,
- wazig gevoel in het hoofd, concentratiestoornissen,
- diabetes,
- eetstoornissen,
- gynaecologische klachten rond menstruatie en vruchtbaarheid.
Andere vormen van qi/energie tekort
Qi of levenskracht circuleert door het gehele lichaam en indien het in overvloed aanwezig is en ongehinderd stroomt is het lichaam vitaal en veerkrachtig. Ook elders in de cirkel gaat een tekort aan qi met bepaalde klachten gepaard:
Hart qi tekort:
- transpireren zonder dat men zich inspant,
- hartkloppingen bij bewegen,
- angstig, onrustig,
- nachtmerries, onrustige slaap,
- stemmingswisselingen.
Long qi tekort uit zich o.a. door:
- milde, maar continue hoest,
- kortademigheid, benauwdheid,
- zachte stem,
- vaak verkouden.
Nier qi tekort kan tekenen geven van:
- koude ledematen,
- astma,
- haarverlies,
- urineweg problemen,
- zeer heldere urine.
